Foto: Peter Schat, 3 september 1977
Tekst: Stichting Oud Uithoorn/De Kwakel
Ban- of limietpaal
Hollandsedijk, Uithoorn
Gemeentelijk monument
De banpaal bij de driesprong Hollandsedijk, Bovenkerkerweg en Randweg-Oost is een zeldzaamheid. In 2019 kreeg het van de gemeente Uithoorn de status van gemeentelijk monument; de gemeente Amstelveen volgde in 2021. Deze banpaal is nu dus gemeentelijk monument van twee gemeenten!
De banpaal is in de zeventiende eeuw een tiental meters zuidelijker dan de huidige plek neergezet door Amsterdam, om de uiterste grens voor bannelingen aan te geven. Daar liep toen ook de grens tussen Holland en het Sticht, de latere provincie Utrecht. In 1966 zijn restanten van de paal weggehaald door Uithoorn en opgeslagen. Op 3 september 1977 zijn de restanten, ingemetseld in een nieuwe zuil, met feestgedruis onthuld door de burgemeester van Uithoorn Evert Brautigam in aanwezigheid van architect Jan de Groot, die de nieuwe sokkel ontwierp, een muziekkorps, majorettes en tientallen belangstellenden.
Het was een Uithoorns feestje, zij het dat de paal op het territorium van buurgemeente Amstelveen herrees. De grens wipt daar namelijk net de weg over, van de zuidzijde van de Hollandsedijk naar de noordkant van de Randweg.
De paal is op een nette plek gezet, in de hartlijn van de Bovenkerkerweg. Esthetisch en praktisch beter dan een plek lager bij de sloot of wellicht zelfs erin. In 2019 bleek grond onder de paal weggespoeld. Uithoorn nam het rechtzetten en schoonmaken voor haar rekening. Uit oogpunt van erfgoedbehoud is het positief, dat er twee gemeentes zijn die hiervoor een subsidiepot beschikbaar hebben.
MEER MONUMENTEN
De boerderij werd in 1995-1997 door toenmalig eigenaar Frank van de Aardweg gerestaureerd.
In 1882 kwam het huidige pand met een grote achtertuin gereed, vlakbij de Nederlands Hervormde Thamerkerk.
In mei 1879 werd op enige afstand van de oude school uit 1849 (nu Boterdijk 211), begonnen met de bouw…
De boerderij ligt aan de Kleine Drecht en langs het erf liep de Reigers- of Grietjesvaart. Deze eindigde na de…
Emmanuel Brom gaf in 1906 opdracht tot het bouwen van een woonhuis aan de rand van het bovenland en de…
De vrijstaande woning mat in het ontwerp van een van de voormannen van de Amsterdamse School Michel de Klerk (1884-1923)…
Aan de rand van de fortgracht die het eiland omsluit waarop Fort aan de Drecht is gebouwd staan de fortwachterswoning,…