Foto: oude ansicht
Tekst: Stichting Oud Uithoorn/De Kwakel

Sint-Jan de Doperkerk en pastorie

Schans 14 t/m 16, Uithoorn
Gemeentelijk monument

Op 21 december 1782 droeg pastoor Mattias Herfkens de eerste mis op in het houten kerkje. Vanaf de straatkant kon men het via een anderhalve meter breed poortje bereiken. Dankzij de brand in 1781 was er ruimte gekomen voor het godshuis; de medewerking van de weduwe van kerkmeester Frans Vermey was in financieel opzicht onontbeerlijk. In 1862 kon pastoor Otten na grondaankoop opdracht geven aan architect H.J. van den Brink uit Driebergen een grote stenen kerk te ontwerpen naast het oude houten kerkje. De Gebroeders Van Vliet begonnen in 1866 met de bouw en op (waarschijnlijk) 29 augustus 1868 vond de inwijding plaats: het feest van de Onthoofding van Johannes de Doper. Het oude orgel uit 1824 werd overgeplaatst. Beide torens kwamen er wegens geldgebrek pas in 1884!

Het nieuwe Maarschalkerweerdorgel met twee klavieren, twaalf registers en aangehangen pedaal kwam in 1897; het werd in 1929 geƫlektrificeerd. In 1962 vond een ingrijpende verbouwing plaats van het portaal en priesterkoor naar ontwerp van de Uithoornse architect Jan de Groot inclusief een uitbreiding met een dagkerk rechts naast het priesterkoor.

De terugloop van het aantal parochianen en de ontzuiling troffen ook de kerk in de Schans. De lasten moesten door steeds minder gelovigen opgebracht worden. De parochie ging op last van de bisschop samen met die van De Burcht in Zijdelwaard. In 2012 liet de gemeente Uithoorn de kerk in steigers zetten en werden klokken en torenhaan verwijderd. Medio 2014 werd onderhoud gepleegd en verdween een deel van de steigers, maar de kerk ging niet open. Er werd naarstig gezocht naar een koper die zich kon aanpassen aan de eisen van het bisdom en de status van het monument. Dat lukte toen zich Paul van Vliet als koper meldde, bekend van onder meer de restauratie van de door brand aangetaste Laurentiuskerk in Weesp. Concrete plannen zijn anno 2023 nog niet bekend, hoewel dat jaar wel begonnen is met restaureren van de pastorie.

Die dateert uit de periode tussen 1900 en 1925 en is mogelijk ontworpen door architect Herman van der Zijden. De voordeur werd op last van de bisschop, die een beetje nederigheid van de pastoor afdwong, in de zijgevel geplaatst.

MEER MONUMENTEN

In 1912 werd deze stalen brug in het traject Aalsmeer-Nieuwersluis in opdracht van de H.E.S.M (Hollandse Electrische Spoorweg Maatschappij) aangelegd.

Het gemeentehuis aan het Marktplein werd op 15 april 1937 geopend door mr. J. Bomans, waarnemend commissaris van de Koningin…

Hoewel het stationsgebouw al in 1911 gereed kwam duurde het nog tot 1915 alvorens Uithoorn werd aangesloten op het spoorwegnet.

In 1882 kwam het huidige pand met een grote achtertuin gereed, vlakbij de Nederlands Hervormde Thamerkerk.

Emmanuel Brom gaf in 1906 opdracht tot het bouwen van een woonhuis aan de rand van het bovenland en de…

Deze woning stond bekend als boerderij Door Gods Zegen en was van Jan Leenders. Deze bezat een groot veenbedrijf en…

De Hoeksteen is de enige kerk die Gerrit Thomas Rietveld (1888-1964) ontwierp.